بیکاری یکی از پدیده‌های نامطلوب اقتصادی است که در صورت عدم کنترل توسط سیاست‌گذار، منجر به ایجاد بحران‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی می‌شود. بر اساس شواهد آماری چنین به نظر می‌رسد که بحران بیکاری در مناطق شهری عمیق‌تر از مناطق روستایی بوده و لازم است تا رفع این بحران در این نواحی توسط سیاست گذار مورد توجه و برنامه ریزی قرار گیرد است. البته در ۴ استان کشور این پدیده در مناطق روستایی بیشتر از مناطق شهری بوده است. این ۴ استان شامل کردستان، اصفهان، گلستان و مرکزی است.
قرارگیری مناطق روستایی کردستان بر این جایگاه در حالی رقم خورده که در ۲۷ استان کشور نرخ بیکاری روستانشینان کمتر از مناطق روستایی بوده است. بدین ترتیب عمق بحران بیکاری در مناطق روستایی کردستان قابل درک است. در ادامه به بررسی نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی به تفکیک هر استان کشور پرداخته و به این سوال پاسخ داده شده که فاصله نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی کدام استان‌ها بیشتر از دیگران بوده است؟
تصویر بیکاری در زمستان ۱۴۰۰
بررسی جدیدترین داده‌های منتشر شده توسط مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در زمستان ۱۴۰۲ نرخ بیکاری کل کشور به ۸.۶ درصد رسیده است. به بیان دقیق‌تر در زمستان سال گذشته از هر ۱۰۰ فردی که تمایل به کار کردن داشته و در این راستا به جست و جوی شغلی پرداخته‌اند، نزدیک به ۹ نفر اسیر بیکاری شده و موفق به پیدا کردن کار نشده‌اند.
البته نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی یکسان نبوده است. به بیان دقیق‌تر در زمستان ۱۴۰۲ در مناطق شهری نرخ بیکاری به ۹ درصد رسیده و سطح بالاتری نسبت به این رقم در مناطق روستایی داشته است. نرخ بیکاری مناطق روستایی در بازه زمانی بررسی شده در محدوده ۷.۱ درصدی قرار داشته است.
البته این یک تصویر کلی از بیکاری مناطق شهری و روستایی کل کشور است. شواهد حاکی از آن است که این قاعده در خصوص برخی استان‌ها صادق نبوده است. در ادامه نرخ بیکاری مناطق شهری و روستایی کل کشور در زمستان ۱۴۰۲ بررسی شده است.
مقایسه نرخ بیکاری مناطق شهری و روستایی در ۳۱ استان کشور نشان می‌دهد که پدیده بیکاری در مناطق شهری سطح بالاتری نسبت به مناطق روستایی همان استان داشته است. به بیان دیگر در هر استان افراد جویای کار اگر ساکن مناطق شهری بوده اند، احتمال بیکار ماندنشان بیشتر از بیکار ماندن روستانشینان همان ناحیه بوده است.
البته ۴ استان کردستان، اصفهان، گلستان و مرکزی از این قاعده پیروی نکرده‌اند و بیکاری روستانشینانشان سطح بالاتری نسبت به شهرنشینان داشته است. شواهد نشان می‌دهد که با وجود آنکه در ۲۷ استان کشور نرخ بیکاری در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی بوده، اما استان کردستان یک اتفاق عجیب را تجربه کرده است. به بیان دقیق‌تر نرخ بیکاری روستانشینان کردستانی بر سکوی سوم بالاترین نرخ بیکاری ثبت شده از ۳۱ استان کشور در مناطق شهری و روستایی قرار گرفته و در محدوده ۱۴.۹ درصدی بوده است. اما کدام استان بالاترین میزان این نرخ را در زمستان امسال به ثبت رسانده است.
نواحی شهری کرمانشاه، صدرنشین نرخ بیکاری زمستان ۱۴۰۲
ارقام منتشر شده توسط مرکز آمار حاکی از آن است که شهرنشینان کرمانشاهی بالاترین نرخ بیکاری را نسبت به نواحی شهری و روستایی دیگر استان‌ها داشته اند. به بیان دقیق‌تر بیکاری در نواحی شهری استان کرمانشاه در زمستان ۱۴۰۲ در سطح ۱۸.۴ درصدی قرار داشته است. این رقم نشان می‌دهد که در کرمانشاه از هر ۱۰۰ فرد متمایل به اشتغال، بالغ بر ۱۸ نفر بیکار مانده اند. پس از کرمانشاه، شهرنشینان اردبیلی بر پله دوم این رتبه بندی قرار گرفته و نرخ بیکاری ۱۵ درصدی را به ثبت رسانده‌اند.
در کدام استان‌ها احتمال بیکاری در مناطق شهری بیشتر از روستایی است؟
نگاهی به اختلاف نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی نشان می‌دهد که در ۶ استان کشور، سطح بیکاری مناطق شهری، بالغ بر ۵ واحد درصد با این رقم در مناطق روستایی تفاوت داشته است.
همانطور که اشاره شد در مناطق شهرنشین استان اردبیل، از هر ۱۰۰ فرد جویای کار، ۱۵ نفر بیکارمانده‌اند. این در حالی است که در مناطق روستایی این استان از هر ۱۰۰ فرد به دنبال شغل تنها ۸.۲ نفر بیکار مانده اند. بدین ترتیب در مناطق شهری استان اردبیل ۶.۸ واحد درصد اختلاف بین نرخ بیکاری مناطق شهری و روستایی وجود داشته و احتمال بیکارماندن در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی بوده است.
بدین ترتیب اردبیل بیشترین اختلاف را در احتمال بیکار ماندن در میان مناطق شهری و روستایی کل کشور به ثبت رسانده است. لرستان، کرمان و فارس نیز دیگر استان‌هایی هستند که تعداد بیکاران مناطق شهری شان بالغ بر ۶ نفر بیشتر از تعداد بیکاران مناطق روستایی آن‌ها اعلام شده است. در خراسان شمالی و آذربایجان شرقی نیز شمار بیکاران مناطق شهری بالغ بر ۵ نفر بیشتر از تعداد بیکاران روستانشین برآورد شده است.
ثبت دیدگاه