به گزارش خبرنگار مهر، جلد اول کتاب «ابن سینا و خرد ایرانی» با عنوان واکاوی سرچشمه‌های حکمت مشرقی نوشته قاسم پورحسن استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی در سال ۱۴۰۰ توسط انتشارات صراط منتشر شد.
در معرفی این اثر آمده است: تاکنون بسیاری از ابن سینا پژوهان و همچنین مستشرقان، فلسفه ابن سینا را ذیل فلسفه یونانی، ارسطویی و مشایی مورد بررسی قرار داده و التفاتی بنیادین به جایگاه وی در سنت فکری مشرقی نداشته اند. خرد ایرانی که ریشه در حکمت و تفکر فرزانگان خسروانی دارد، سرچشمه فلسفه مشرقی شمرده می‌شود. این سنخ از خرد که فارابی، ابن سینا و سهروردی در درون آن می‌اندیشیدند، به باور ابن سینا، در برابر سنت یونانی قرار دارد.
این اثر دارای سه بخش است. بخش نخست بنیان‌های حکمت مشرقی است، بخش دوم بیان می‌کند که در فلسفه اسلامی فارابی و ابن‌سینا با نظام فلسفی مستقلی روبه‌رو هستیم، در اینجا به تأکید گفته شده که خرد ایرانی و اسلامی جامع‌تر از آنچه است که در سنت یونانی ظهور کرده و بخش سوم مباحث هستی‌شناسی ابن سینا است.
پس از تلاش چهارساله مؤلف به زودی جلد دوم از این مجموعه با عنوان ابن سینا؛ جامعه و اخلاق در ۹۰۰ صفحه به همت انتشارات صراط منتشر می‌شود.
فهرست کلی این اثر عبارت است از:
دفتر نخست: حکمت نظری و حکمت عملی؛ پیشینه‌ها و مفاهیم بنیادین
دفتر دوم: ابن سینا و حکمت عملی
دفتر سوم: جامعه، انسان، شهر (مدینه)
دفتر چهارم: اخلاق؛ رهیافت تلفیقی
دفتر پنجم: قدرت، دانایی و حکمرانی عقلانی
دفتر ششم: جامعه آرمانی و آینده
جلد دوم مجموعه با عنوان مسئله اخلاق و قدرت در ابن‌سینا هدفش پاسخ مستدل و متقن به نقدها و دعاوی بی‌اساس درباره حکمت سینوی است. در جلد سوم نیز به مسئله مهم نفس و انسان‌شناسی پرداخته می‌شود.
پورحسن معتقد است بازخوانی دقیق و صحیحی از ابن‌سینا همانند فارابی تاکنون صورت نگرفته، اگرچه این هدف، کار آسانی نیست و گرفتار خوانش مستشرقان شده‌ایم، رایج است که فارابی، ابن‌سینا و فلسفه اسلامی بر اساس دیدگاه مستشرقان و متفکران غربی خوانده شود. فارابی و ابن‌سینا بنیان‌گذاران فلسفه اسلامی هستند که آموزه اسلامی، حکمت مشرقی، خرد ایرانی و خوانش مستقل یک فیلسوف در آن وجود دارد.
قاسم پورحسن، دانشیار گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی بعد از مجموعه فارابی پژوهی که در سه جلد با عناوین «فارابی پژوهی؛ خوانش نو از فلسفه فارابی»، «فارابی و الحروف» و «نظام معرفت‌شناسی فارابی» منتشر شده به تدوین مجموعه سه‌جلدی ابن‌سینا و خرد ایرانی پرداخت. برای اولین بار است که در دنیای اسلام براساس متون فارابی نشان داده شد که فارابی شارح ارسطو، پیرو سنت یونانی و نوافلاطونی مسلمان نیست، این عبارت‌ها بارها در بازخوانی فارابی از جانب مستشرقان و مورخان عرب تکرار می‌شد.
فلسفه اسلامی یک ساحت و قلمرو مستقل است و این موضوع در مجموعه فارابی و ابن‌سینا پرداخته شده است. عدم اهتمام به بنیان‌های خرد ایرانی مسئله بسیار مهمی است.پورحسن معتقد است خرد ایرانی اولین بار توسط فارابی مورد توجه قرار گرفت و سپس ابن سینا در بسط این خرد، نقشی اساسی ایفا کرد.
ثبت دیدگاه