شوک بدموقع به بورس

بازار‌ها و ریسک سیستماتیک

در ابتدای سال و به‌خصوص فروردین‌ماه، بازار‌های دارایی به‌طور کامل تحت الشعاع کشمکش ایجاد شده میان ایران و اسرائیل در خاورمیانه قرار داشتند و دلار توانست تا حوالی ۷۰‌ هزار‌ تومان نیز پیشروی داشته باشد و کلیه صندوق‌های طلا موفق به‌ثبت بازدهی مثبت ماهانه در فروردین شدند، اما با فروکش التهابات در خاورمیانه، اسکناس آمریکایی بخش‌اعظم مسیری که در اثر ظهور ریسک‌ها پیموده بود را به عقب بازگشت.

با بالا گرفتن تنش‌ها میان حزب الله و اسرائیل در روز‌های اخیر، مجددا ظهور ریسک سیستماتیک در خاورمیانه، تبدیل به بازیگر و پیشران اصلی بازار‌های دارایی شده و دلار را از کانال ۵۷‌ هزار‌ تومان به کانال ۵۹‌ هزار‌ تومان انتقال داده است. در معاملات روز گذشته، صندوق‌های سهامی و در راس آن‌ها صندوق‌های اهرمی با افت قابل‌توجهی همراه شدند، اما صندوق‌های طلا در دامنه سبز تابلوی معاملاتی قرار گرفتند و با رشد قیمتی همراه شدند. سکه رفاه در بورس‌کالا در جریان معاملات دیروز با رشد ۲.۰۵‌ درصدی همراه شد و در قیمت ۴۱‌ میلیون و ۸۶۳‌ هزار تومان میان خریداران و فروشندگان دست به‌دست شد.

تاثیرپذیری منفی بورس

بازار سهام به‌طور سنتی به شرایط بحرانی و تنش و ناآرامی واکنش منفی نشان می‌دهد. سهام یک دارایی پرریسک است و معمولا سرمایه‌گذاران در هنگامه ظهور و بروز ریسک‌های سیستماتیک اقدام به‌فروش دارایی‌های پرریسک پرتفوی خود می‌کنند. در این اثنا سهام جزو اولویت‌های نخست سرمایه‌گذاران برای نقدکردن محسوب می‌شود. سرخ‌پوشی بازار سهام پس از شهادت سردار سلیمانی در دی ماه ۹۸ و همچنین افت شاخص‌های سهامی پس از درگیری‌های بهار سال‌جاری میان ایران و اسرائیل، نمونه‌هایی از واکنش منفی بازار سهام به وقوع ریسک‌های این‌چنینی است.

تقویت تقاضای سفته بازانه

از سمت دیگر، شرایط تنش و ناآرامی کاملا به نفع فعالان بازار ارز، طلا و سکه عمل می‌کند. با اوج گیری تنش‌ها و خارج شدن اوضاع از حالت عادی، جریان تقاضا راهی بازار‌های ارز، طلا و سکه می‌شود و قیمت‌ها را به ارتفاعات بالاتر هدایت می‌کند. در شرایط بحرانی، برخی در پی استفاده از نوسانات قیمتی راهی این بازار‌ها می‌شوند و بعضی دیگر نیز در اندیشه حفظ ارزش پول اقدام به سرمایه‌گذاری در بازار‌های مذکور می‌کنند.

افزایش ریسک‌ها و ناامنی‌ها

طلا به‌عنوان یک دارایی امن در مواقع بحرانی شناخته می‌شود و در مواقعی که نخستین نشانه‌های ریسک‌های ژئوپلیتیک و سیستماتیک پدیدار می‌شود، با اقبال عمومی سرمایه‌گذاران همراه می‌شود. در کنار چشم انداز کاهش نرخ بهره آمریکا در ماه‌های آتی که به رشد قیمت اونس در بازار جهانی در هفته‌های اخیر کمک کرده، باید ریسک درگیری میان حزب الله و اسرائیل را به‌عنوان عامل دیگر حمایت‌کننده از روند قیمت اونس طلا در بازار جهانی به‌حساب آورد.

افزایش قیمت اونس جهانی طلا در بحران کرونا یا افزایش آن در جریان تنش‌های ابتدای سال‌جاری میان ایران و اسرائیل نیز نمونه‌هایی از عکس العمل اونس جهانی طلا به پدیدار شدن ریسک‌ها است که متعاقبا به کمک بازوی حمایتی دلار بازار آزاد، منجر به رشد قیمت طلا در بازار داخلی نیز می‌شود، بنابراین با توجه به آنچه که گفته شد، می‌توان این‌چنین استنباط کرد که تشدید تنش‌ها میان حزب الله و اسرائیل در منطقه سبب خواهد شد بازار سهام در مدار نزولی قرار بگیرد و در خوشبینانه‌ترین حالت در محدوده‌های فعلی درجا بزند. طبیعتا تا زمانی‌که این ریسک‌ها در سپهر منطقه پدیدار باشند، این موضوع از روند افزایش قیمت‌ها در بازار طلا و سکه حمایت خواهد کرد.