غرش اقتصاد ترکیه و هجوم سرمایهگذاران جهانی به این کشور
بلومبرگ در این گزارش به بررسی تأثیر مثبت بازگشت ترکیه به سیاستهای اقتصادی متداول پرداخته است. این اتفاق باعث شده ترکیه به یکی از جذابترین مقصدها برای سرمایهگذاران در بازارهای نوظهور تبدیل شود.
تنها چند ماه پیش بود که شرکت فرانسوی مدیریت سرمایه «آموندی اسای» به سرمایهگذاران هشدار داد که آنها باید از اوراق قرضه ترکیه دوری کنند. اکنون اوراق قرضه ترکیه در میان معاملات محبوب سرمایهگذاران قرار گرفته است.
آنچه که در سال گذشته میلادی باریکهای از پول نقد سرمایهگذاران بود، اکنون به یک سیلاب تبدیل شده است و شرکتهای سرمایهگذاری مختلف از ابردن بریتانیا گرفته تا وانگارد، در حال بیشتر کردن حضور خود در ترکیه هستند.
کامبک ترکیه در جذب سرمایهگذاران
دادههای جمعآوری شده توسط بلومبرگ نشان میدهد میزان صاحبان خارجی سهامها و اوراق قرضه ترکیه، در حال حاضر به بالاترین سطح خود در پنج سال گذشته رسیده است و بیش از ۳۰ میلیارد دلار سرمایه از می۲۰۲۳ تاکنون وارد بازارهای این کشور شده است. این موضوع نشان میدهد مدیران پولی که به دنبال سیاست جنجالی اردوغان مبنی بر کاهش نرخهای بهره در مواجهه با تورم دو رقمی، این کشور را ترک کرده بودند، اکنون در حال بازگشت هستند.
با این حال، با وجود تمام شور و شوق پیرامون رشد قابل توجه بازارهای ترکیه، بسیاری به این نکته اشاره میکنند که این کشور هنوز راهی طولانی در پیش دارد.
ترکیه دارای یکی از بالاترین نرخهای تورم در جهان است و تجربیات مربوط به تغییر ۱۸۰ درجهای تصمیمات اردوغان هنوز فراموش نشده است. میزان کنونی صاحبان خارجی سهامها و اوراق قرضه ترکیه، تنها بخش کوچکی از شرایطی است که در سال ۲۰۱۲ بر بازارهای این کشور حاکم بود.
یرلان سیزدیکوف که بخش بازارهای نوظهور آموندی را هدایت میکند، اعلام کرده: «برای بهبود قابل توجه شرایط، زمان بیشتری مورد نیاز است و قرار نیست که یک اتفاق بسیار بزرگ رخ دهد. تیم اقتصادی به خوبی به مدیریت فشارهای سیاسی و بازارها پرداخته است و ما نسبت به درآمدهای ثابت و بازار سهام، خوشبین و خوشحال هستیم.»
سیمون اوانس، اقتصاددان ارشد گِمکورپ کاپیتال منیجمنت، اعلام کرده: «ترکیه اکنون به موضوع شماره یک برای سرمایهگذاران بازارهای نوظهور تبدیل شده است.»
آموندی که بزرگترین شرکت مدیریت سرمایه در اروپا است، در حال حاضر ترکیه را به عنوان یکی از پنج دارایی برتر خود در اوراق قرضه محلی بازارهای نوظهور در نظر گرفته و همچنین بدهی شرکتی و سهام نیز خریداری کرده است. سرمایهگذاران صعودی شاهد شواهد فزایندهای هستند که اقتصاد ترکیه در حال به ثبات رسیدن است.
نشانههای احیای ثبات اقتصادی ترکیه
بانک مرکزی ترکیه در ماه گذشته میلادی اعلام کرد که در حال بازگرداندن یک سپرده ۵ میلیارد دلاری از عربستان سعودی است؛ این اتفاق از دید کارشناسان به این معنا است که این کشور به توانایی خود در احیای ذخایر ارزهای خارجی اطمینان دارد.
این خبر تنها چند روز پس از آن اعلام شد که شرکت مودیز ریتینگز رتبه اعتباری ترکیه را برای نخستینبار در بیش از ۱۰ سال اخیر با افزایش همراه کرد.
آریف جوشی، که به عنوان معاون مدیر تیم بدهی بازارهای نوظهور در لازارد اَسِت منیجمنت نیویورک، حدود ۹ میلیارد دلار را مدیریت میکند، گفت: «ما از سیاستهای ترکیه بسیار تحت تأثیر قرار گرفتهایم.»
سه سال پیش، شرایط میتوانست مانند اکنون باشد یعنی زمانی که رئیس وقت بانک مرکزی ترکیه به دلیل افزایش نرخ بهره برای مهار تورم، اخراج شد. پس از آن، اردوغان سیاستهای خود را به شکل جدیتری دنبال کرد و باعث شد قیمتها در این کشور به شکل سرسامآوری افزایش پیدا کند.
زمانی که رئیسجمهور ترکیه در ژوئن ۲۰۲۳ مهمت شیمشک را به عنوان وزیر دارایی انتخاب کرد، تردیدهای زیادی وجود داشت که او با سرنوشت متفاوتتری از پیشنیان خود در این منصب روبهرو شود.
با این حال، شیمشک و یک تیم اقتصادی جدید در بانک مرکزی چرخه انقباض پولی را آغاز کردند و نرخ بهره اصلی را به سطح قابل توجه ۵۰ درصدی افزایش دادند.
آنها برخی کنترلها بر لیر را از میان بردند و به شکل تدریجی به سوی سیاستهای اقتصادی معمولتر متمایل شدند. نقطه عطف کلیدی از دید سرمایهگذاران زمانی بود که اردوغان تصمیم نگرفت پس از شکست متحدانش در انتخابات محلی ماه مارس، به تغییر سِمتهای کلیدی اقتصادی بپردازد؛ اتفاقی که نشاندهنده تعهد او به تیمش بود.
سهامها و اوراق قرضه در ماههای پس از انتخابات در اواخر مارس با رشد قابل توجهی همراه شدهاند. اوراق قرضه ارز محلی با رشد ۶/۳ درصدی روبهرو شدهاند که از میانگین ۱/۱ درصدی اوراق بدهی بازارهای نوظهور پیشی گرفته است.
شاخص بورس استانبول ۱۰۰ با بازدهی ۱۶ درصدی به دلار، یکی از بهترین شاخصهای سهام جهان بوده است. در این میان، لیر با نشانههای اولیه از ثبات همراه شده است و در پنج ماه گذشته، در محدود ۳۳ به ازای هر دلار نوسان دارد. این ارز در سالهای اخیر با کاهش ارزش بسیار چشمگیری مواجه شده که دلیل آن تورم بالای ۷۰ درصد بوده است.
ریسکهای بلندمدت
باب ساویج، رئیس بازارها و استراتژی در BNY، اعلام کرده: «هجوم سرمایه خارجی به داراییهای ترکیه ممکن است بیش از حد معمول باشد.»
او اعلام کرده سرمایهگذاران در حال نادیده گرفتن خطرات هستند مانند ریسکهای ژئوپولیتیکی که میتواند روند ورود سرمایه به بازارهای ترکیه را معکوس کند. ساویج در مصاحبهای اعلام کرده: «ترکیه در چهارراه یک آشفتگی قرار دارد. درگیریهای منطقهای به علاوه شدت گرفتن جنگ اوکراین و روسیه؛ ترکیه در میان این آشفتگی قرار دارد.»
کیران کورتیس، مدیر سرمایهگذاری در آبردن در لندن، میگوید او به افزایش داراییهای ترکیهای ادامه میدهد، حتی با وجود اینکه ریسکهای سیاسی بلندمدتتر همچنان وجود دارد.
او میگوید: «من به تیم مالی و اقتصادی کنونی اعتماد دارم، اما همیشه این شانس وجود دارد که هر زمان در انتخابات نیاز به تنش باشد، یک تغییر به وجود آید. صادقانه بگویم، هیچکس نمیتواند در این مورد یک دیدگاه بلندمدت داشته باشد.»
اما اکنون، سرمایهگذاران در حال تحسین مهمت شیمشک برای مقابله با تورم و افزایش ذخایر ارزهای خارجی ترکیه هستند، در حالیکه هنوز هشدار میدهند که مأموریت هنوز تمام نشده است.
جف گریلز، رئیس بخش بدهی بازارهای نوظهور در مدیریت دارایی Aegon، میگوید: «آنها کار بسیار خوبی را در برقراری ارتباط با آنچه در تلاش هستند انجام دهند، انجام دادهاند.»
او افزود: «آنها هنوز پیروز نشدهاند. تورم همچنان در نرخهای بالایی قرار دارد، اما بازار به وضوح به آنها فرصت داده است. بنابراین فکر میکنم چالش ترکیه از دیدگاه سرمایهگذاری این است که بازار قبلا فرض کرده است که آنها در هر کاری که باید انجام دهند، موفق خواهند شد.»
با این حال، نیک آیزینگر، رئیس بخش درآمد ثابت فعال بازارهای نوظهور وانگارد، معتقد است یکی از جذابیتهای سرمایهگذاری در ترکیه این است که میزان سرمایهگذاری در بازارهای این کشور کم بوده است.
او از پیشبینی علیه لیر دست کشیده و با توجه به بهبود اقتصاد و ذخایر ارزی کشور، پوزیشینهای لانگ در اختیار دارد و اوراق قرضه ۱۰ساله خریداری کرده است.
او افزوده: «فضای بسیار زیادی برای بازگشت سرمایهگذاران به بازارهای ترکیه وجود دارد. اتفاق بزرگ بعدی زمانی است که تورم تغییر کند. چون وقتی این اتفاق بیوفتد، فکر میکنم موج دیگری آغاز میشود.»