کاهشی شدن این روزهای بورس، طبیعی است؟
در جریان معاملات روز گذشته بورس تهران، شاخص کل با افت ۰.۳۸ درصدی همراه شد و به سطح ۲ میلیون و ۱۲۳ هزار واحدی رسید. نماگر هم‌وزن نیز افت ۰.۱۳ درصدی را تجربه کرد. در فرابورس نیز شاخص کل این بازار افت ۰.۱ درصدی را تجربه کرد. در معاملات دیروز، ۴۰۱ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شد و ارزش معاملات خرد بازار نیز که شامل سهام و حق تقدم می‌شود، رقم هزار و ۶۰۵ میلیارد تومان را ثبت کرد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سنوات اخیر بورس تهران وقتی در معرض ریسک‌های سیستماتیک قرار گرفته، همواره واکنش زایدالوصفی از خود نشان داده است. کوچک‌ترین تغییر در مناسبات بین‌الملل یا تنش‌های ژئوپلیتیک، واکنش سهامداران بورس تهران را در پی داشته است.
با توجه به این مسائل، این سوال به اذهان متبادر می‌شود که آیا چنین واکنشی به اتفاقات طبیعی است یا سهامداران بورس تهران دچار نوعی بیش واکنشی(واکنش بیش از حد) به ماجراهای مختلف می‌شوند؟ در پاسخ به این سوال می‌توان این‌چنین استنباط کرد که در برخی از موارد این موضوع عقلانی است و در بعضی موارد دیگر نوعی بیش واکنشی به اتفاقات رخ داده است.
بیش‌واکنشی در بازارهای مالی یک رفتار شناخته شده است، با توجه به حضور تعداد زیادی از اشخاص که با تصمیم‌گیری و رفتار خود می‌توانند بر بازار و قیمت‌ها اثر گذار باشند، موضوع واکنش و رفتار القایی از اهمیت خاصی برخوردار است. بیش واکنشی یکی از ناهنجاری‌های قابل مشاهده در بازار سرمایه است که پیامدهای مخربی از جمله عدم کارآیی بازار را به دنبال دارد و سبب ایجاد و القای جو منفی و مثبت کاذب بر روند کلی معاملات خواهد شد.
بیش‌واکنشی به معنای انجام رفتارهای هیجانی و سریع بر اساس تغییرات حادث شده در روند معاملاتی و قیمت‌هاست که بر مبنای تحلیل و استراتژی معینی صورت نمی‌گیرد. براساس شواهد موجود و به اعتقاد بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه، بخشی از افت شدید قیمت سهام شرکت‌ها و همچنین شاخص‌های بورسی به رفتار هیجانی معامله‌گران و موضوع واکنش مضاعف برمی‌گردد.
توجه به تحلیل‌های تخصصی، عدم پیروی از شایعات، داشتن استراتژی معاملاتی و پیگیری اخبار از منابع معتبر از جمله راه‌های جلوگیری از این پدیده به شمار می‌رود و این موضوع بسیار مهم است. کنترل رفتار هیجانی هم می‌تواند به سرمایه‌گذاران و هم سیاستگذاران در عرصه بازار سهام کمک کند تا با ایجاد کارآیی لازم در سه سطح عملیاتی، اطلاعاتی و تخصصی به سمت بازاری شفاف، منصفانه و کارآ حرکت کنند.
طلا در کانون توجهات
استقبال از صندوق‌های طلا همچنان ادامه دارد و روز گذشته نیز هر ۱۳ صندوق طلای حاضر در بازار با رشد قیمت پایانی همراه شدند. این صندوق‌ها از ابتدای سال با ورود بیش از ۱۱ همت پول حقیقی همراه شده‌اند و همچنان استقبال از این صندوق‌ها ادامه‌دار است. ریسک‌هایی که در سال جاری در فضای سیاسی و اقتصادی کشور نمایان شده، تمایل به خرید سهام را کاهش داده و پول را به مقاصد دیگر رهنمون و هدایت کرده است که بازار طلا و سکه یکی از آن پناهگاه‌های جذب پول به شمار می‌رود.