سیاست ناکام واردات خودرو/ 12هزار ماشینی که وارد کشورشده،کو؟
طبق مستندات گمرک از سال گذشته تا پایان فروردین‌ماه امسال ۱۲هزار خودروی وارداتی از طریق گمرکات کشور ترخیص قطعی شده‌اند. این در شرایطی است که معابر کمتر شاهد تردد خودروهای وارداتی سال ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ است.
برخی مستندات از روند روبه‌رشد ترخیص خودروهای وارداتی از گمرکات کشور حکایت دارد؛ این در شرایطی است که به نظر می‌رسد وارداتی‌ها بعد از ترخیص در مکان مشخصی متوقف می‌شوند.
طبق آمارهای گمرک در سال گذشته 11هزار و 236 دستگاه خودروی سواری به ارزش 223میلیون و 861هزار دلار از طریق گمرکات کشور ترخیص قطعی شده است. این در شرایطی است که در فرودین‌ماه امسال نیز تعداد 734 دستگاه سواری به ارزش ۱۵میلیون دلار به طور قطعی وارد کشور شد. برخی منابع آگاه همچنین تایید می‌کنند که در اردیبهشت‌ماه روند ترخیص خودرو بهبود یافته و محصولات بیشتری از گمرکات کشور خارج شده‌اند.
وعده‌های بی‌عمل تا جایی پیش رفت که قرار بر واردات 200هزار دستگاه خودرو تا پایان سال 1402بود؛ این در شرایطی است که آمار گمرک در اسفندماه سال گذشته از ورود 11هزار و 236دستگاه خودرو حکایت دارد.در ادامه گزینش شرکت‌های وارداتی از سوی وزارت صمت که بیشتر تمایل به تولیدکنندگان خودرو داشت و همچنین وضع شروطی همچون واردات در ازای انتقال فناوری، واردات خودرو را از مسیر اصلی منحرف کرد. در این مسیر واردکنندگان باسابقه کشور حذف شدند و به جای آنها تولیدکنندگانی در صف واردات خودرو قرار گرفتند که بیشتر دغدغه تولید داشتند تا واردات خودرو.در نهایت اینکه واردات با سد ایرادات و اشکالات سازمان ملی استاندارد و پلیس راهور نیز برخورد کرد که همین موضوع به ورود خارجی‌ها به صورت قطره‌چکانی دامن زد.این مسیر پرخطای سیاستگذار نه‌تنها روند واردات را کند کرد که مسیر نهایی خودروها بعد از ترخیص را نیز به بیراهه کشاند.
همان‌طور که عنوان شد در معابر عمومی، خیابان‌ها و جاده‌های کشور نشانی از 12هزار خودرویی که تاکنون ترخیص شده، نیست. این در شرایطی است که عباس علی‌آبادی، وزیر صمت، به‌تازگی اعلام کرد ۱۳۳هزار خودروی وارداتی ثبت سفارش شده و از این تعداد، ۵۰هزار خودرو در گمرکات کشور است. با استناد به گفته وزیر که عنوان کرده بود در سال 1403 روند واردات سرعت می‌گیرد، برخی منابع آگاه از سرعت‌گیری ورود خارجی‌ها خبر می‌دهند؛ بااین‌حال به نظر می‌رسد مسیر نهایی خودروهای وارداتی مسیر تنظیم‌گری نیست. این موضوع از این جهت اهمیت پیدا می‌کند که درحال‌حاضر بسیاری از نمایشگاه‌های خودروهای خارجی که بیشتر در دو خیابان مطهری و بهشتی تهران واقع شده‌اند، مملو از محصولات متعلق به سال 2023 و 2024 است. این موضوع نشان‌دهنده این است که متقاضیان خودروهای وارداتی که در اسفندماه سال 1401 با دپو کردن 500میلیون تومان پول در حساب‌های خود، اقدام به ثبت‌نام وارداتی‌ها کردند بیشتر قصدی برای استفاده شخصی نداشتند و به قصد سودآوری از شرایطی که دولت مهیا کرده بود، در سامانه فروش یکپارچه اقدام به ثبت‌نام خودرو کردند.