چرا اسرائیل نمی تواند، صرفا به دفاع موشکی خود متکی باشد؟

یاکوب کَتز Yaakov Katz عضو ارشد موسسه سیاست مردم یهودی، در نیوزویک در 25 آوریل 2024 مقاله ای نوشت که ترجمه بخشهایی از آن را می خوانید:

1. در یک سوی، واکنش اسراییل به بارش موشکی و پهپادی ایران، نمایش حیرت آوری از توانش فن آورانه بود. سامانه ضدموشکی پیکان اسراییل، که معماری سطح اول دفاعی کشور است، حدود 120 موشک بالستیک ایران را که دارایی های حیاتی اسراییل از جمله پایگاه هوایی محل استقرار جت های اف 35 را نشانه رفته بودند، ردگیری کرد. هرچند بیشتر موشک ها خنثی شدند، این واقعیت که برخی از آنها به اهدافشان رسیدند، تاکیدی است بر خطرات احتمالی.

2. اصلی ترین سامانه هایی که برای ردگیری موشک ها به کار گرفته شد، پیکان 2 و پیکان 3 بودند که قادر به ردیابی موشک ها در حین پرواز در فضا هستند. هرچند سامانه معروفتر گنبد آهنین هم فعال شد، از آن برای پایین کشیدن بیش از صد پهپاد ایران استفاده شد و سامانه کمان داوود David's Sling هم برای زدن موشک های کروز به کار گرفته شد.

3. هر دو سامانه های پیکان، توسط صنایع هوافضای اسراییل و شرکت بوئینگ آمریکا توسعه یافته اند. این پروژه از اواسط دهه 1980 آغاز شد... هرچند موفقیت فنی این سامانه ها، ستایش برانگیز است اما درس های حمله ایران هم عمیق است. بطور سنتی، ایران از هماوردی رو در رو پرهیز داشت و بواسطه نیابتی هایش عمل می کرد. حمله مستقیم از خاک ایران، نشانگر یک تشدید چشمگیر و نیز دگرشی در تاکتیک هاست. این رویکرد مستقیم حکایت از آن دارد که از این پس، هرگونه اقدام چشمگیر اسراییل علیه ایران، همچون هدف گرفتن رهبران نظامی یا خرابکاری در تاسیسات هسته ای، می تواند یک واکنش موشکی مستقیم را در پی بیاورد. این تحول، اسراییل را در موقعیت خطیری قرار داده وادار می کند تا آرایش دفاعی و سنجش های راهبردی اش را بازنگری کند.

4. به همین دلیل، اسراییل نمی تواند از این وضعیت خرسند باشد. هرچند این بار موفق بود، اما همیشه قادر نخواهد بود که بر روی آمریکا و دیگر کشورها برای ردیابی پهپادها و برخی از موشک ها، حساب کند. از این گذشته، با ردیابی دهها موشک توسط سامانه پیکان، ایران اکنون این توان بالقوه را دارد که از نحوه پرتاب موشک هایش درسهایی بیاموزد، اینکه کدامشان از سامانه های دفاعی اسراییل عبور کردند و چرا؟ آنگاه حملات آینده اش را سازگار کند. در اساس، دستاوردهای ردیابی اسراییل، هرچقدر هم چشمگیر باشند، می تواند بعنوان یک پیش نویس برای ایران عمل کند تا با تحلیل آن تلاش کند حملات بعدی اش موثر باشند.

5. برپایه ارزیابی های نظامی ایالات متحده، ایران حدود سه هزار موشک بالستیک در زرادخانه خود دارد و باتوجه به حمله اخیر به اسراییل، اکنون روشن شده که حدود 120 پرتابگر موشک هم در اختیار دارد. همه اینها نشان می دهد که ایران تقریبا با محدودیتی در توانایی اش برای تولید موشک و تجهیزات جانبی آن روبرو نیست.

6. به همین دلیل، اسراییل می داند که نمی تواند به سادگی صبر کند. پس سرگرم استخراج درس های خود از این حمله است تا دریابد که چرا چندتایی از موشک های ایران، به سامانه های دفاع هوایی اش نفوذ کرده موفق شدند که برای مثال به پایگاه نواتیم در صحرای نقب برخورد کنند. هرچند این موشک ها، این بار، آسیب بسیار اندکی برجای گذاشتند، ممکن است در حمله بعدی اینگونه نباشد.

7. این باور وجود دارد که موشک عماد، یکی از موشک هایی است که به اسراییل برخورد کرد. عماد یک موشک ارتقاء یافته شهاب 3 هست که از روی موشک نودونگ کره شمالی ساخته شده و حدود 1120 مایل برد دارد. این موشک یک کلاهک چند-دروندادی multiple-reentry دارد که دقت و تاثیر عملیاتی اش را افزایش می دهد.

8. آینده، بویژه با پیگیری توانمندی هسته ای توسط ایران، نگران کننده می شود. اگر ایران بر این باور باشد که می تواند بر سامانه های دفاع هوایی اسراییل با بارشی از موشک ها فائق آید، چه چیزی آن را از نصب کلاهک های هسته ای بر روی برخی از آنها باز می دارد؟ هرچند یک موفقیت 99درصدی، خیره کننده است اما ناکامی یک درصدی هم در یک حمله غیرمتعارف، قابل تحمل نیست. حتی یک موشک می تواند پیامدهای فاجعه باری داشته باشد.

9. جنبه اقتصادیِ برساختن چنین سپر دفاعی ای را هم نمی توان نادیده گرفت. هزینه هر ردیاب موشکی پیکان، حدود سه میلیون دلار برآورد می شود. ردیاب های گنبد آهنین ارزانتر هستند یعنی هرکدام بین 50 تا 100 هزار دلار. این میزان هزینه برای هر جنگ طولانی ای، خرد کننده است.

10. جنگ اسراییل با ایران، از سایه ها بیرون آمده و پس از حمله اخیر، اکنون شاهد تولد یک مسابقه جنگ افزاری تازه در خاورمیانه هستیم. ایران تلاش خواهد کرد که توانمندی هایی را توسعه داده و سازگار کند که بر سامانه دفاع موشکی اسراییل غلبه کند، در حالی که چالش اسراییل همانی است که همیشه بوده: دست کم یک قدم جلوتر از دشمن باش.

درباره نویسنده: یاکوف کَتز Yaakov Katz، عضو ارشد موسسه سیاست مردم یهودی Jewish People Policy Institute است که خود را یک اندیشکده جهانی برای مردم یهود معرفی می کند. وی همچنین نویسنده کتابی است با عنوان "ضربه در سایه: اندرونی ماموریت مخفی اسراییل برای نابودسازی قدرت هسته ای و جنگ افزاری سوریه: چگونه اسراییل به یک ابرقدرت فن آوری عالی نظامی تبدیل شد Shadow Strike: Inside Israel's Secret Mission to Eliminate Syrian Nuclear Power and Weapon Wizards: How Israel Became a High-Tech Military Superpower "