روابط ایران و اروپا در برزخ؛ پزشکیان یخ رابطه را آب میکند؟
روابط ایران و اروپا در سالهای اخیر چندان نزدیک نبوده است. جنگ اوکراین و ادعای حمایت پهپادی ایران از روسیه از یکسو و مواضع اروپا در قبال وقایع سال ۱۴۰۱، تهران را از کشورهای اروپایی دور کرده است.
حالا با پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری، نگاهها به دولت اوست که آیا موفق میشود پلی بین ایران و اروپا برقرار کند؟
گفته میشود انریکه مورا مقامعالیرتبه شورای اروپا قرار است برای مراسمتحلیف رئیسجمهور به تهران بیاید. همزمان اتحادیه اروپا جلساتی را برای بررسی رابطه با ایران آغاز کرده است؛ احتمالا هدف از این جلسات مشخص کردن نوع روابط با ایران در دولت جدید است.
با این همه، تهران برای احیای روابط با اروپاییهایی که سابقه خوبی در اجرای برجام ندارند، شرط و شروطی دارد. محمدجواد ظریف در اینباره گفته است: "صرف نظر از دیدگاههای شخصی، قانون اقدام راهبردی در مورد مذاکرات هستهای قانون کشور است و باید رعایت شود. همانطور که چند روز قبل از ترک سمت خود به دبیرکل ملل متحد توضیح دادم (نامه S/۲۰۲۱/۶۶۹)، ایالات متحده و سه کشور اروپایی/اتحادیه اروپا تنها باید خود را سرزنش کنند که با نقض مداوم تعهدات خود که خسارات فراوانی به مردم ایران وارد کرد، قانونگذاران ما را به واکنش واداشتند.
به نفع خودشان است که رفتار گذشته خود را جبران کنند و دستیابی بدون مانع ایران به منافع خود از توافق را تضمین کنند. ایران در انجام اقدامات جبرانی کاملاً در چارچوب حقوق خود تحت برجام عمل کرده است. دولت آتی رئیس جمهور منتخب پزشکیان آماده است تا در گفتگو با حسن نیت - مطابق با برجام و قوانین ایران - برای تضمین پایبندی متقابل به این دستاورد بی نظیر دیپلماسی شرکت کند."
بیتردید انتخابات پیشروی ایالات متحده بر روابط ایران و اروپا اثر خواهد داشت. پیروزی یک دموکرات و ادامه وضع موجود، به پزشکیان برای احیای روابط کمک خواهد کرد، اما بازگشت ترامپ میتواند بر روابط ایران و غرب سایه بیندازد.
اروپا اگر همچنان خود را بازیگری وابسته به آمریکا تعریف کند، شانسی برای بهبود چشمگیر رابطه با دولت جدید ایران نخواهد داشت اما حفظ استقلال قاره سبز میتواند خوشبینیها به دوران جدید روابط را افزایش دهد.