بر اساس آمار گمرک ایران، صادرات فرش که دو دهه پیش از مرز ۲ میلیارد دلار گذشت، در سال گذشته به کمتر از ۵۰ میلیون دلار کاهش یافته است. با ورود کمتر گردشگران و افزایش مشکلات در انجام معاملات بین المللی، فرش‌های ایرانی فروخته نمی‌شوند.
علی فائز، صاحب یک مغازه فرش در بازار کاشان گفت گفت: آمریکایی‌ها از بهترین مشتریان ما بودند. قالیچه یک کالای لوکس است و مشتاق خرید آن بودند و خرید‌های بسیار خوبی انجام می‌دادند. متأسفانه این قطع شده است و ارتباط بین دو کشور برای رفت و آمد بازدیدکنندگان از بین رفته است.
صنعت قالیبافی کاشان در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به ثبت رسیده است. بسیاری از بافندگان را زنان تشکیل می‌دهند که مهارت‌های لازم را نسل به نسل فراگرفته و از موادی مانند برگ درخت انگور و پوست میوه انار و گردو برای ساختن رنگ‌های نخ‌های خود استفاده می‌کنند. تولید یک فرش ممکن است ماه‌ها طول بکشد.
برای دهه‌ها، گردشگران غربی و دیگران از ایران دیدن می‌کردند و قالی‌هایی را به خانه‌های خود می‌بردند. پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹، ایالات متحده تحریم‌ها را علیه ایران افزایش داد. اما در سال ۲۰۰۰، دولت بیل کلینتون، ممنوعیت واردات خاویار، قالیچه و پسته ایرانی را لغو کرد. مادلین آلبرایت، وزیر امور خارجه وقت آمریکا در آن زمان گفت: ایران در محله‌ای خطرناک زندگی می‌کند. ما از تلاش‌ها برای کاهش خطر آن استقبال می‌کنیم.
در سال ۲۰۱۰، با افزایش نگرانی‌ها در مورد برنامه هسته‌ای ایران، ایالات متحده دوباره واردات فرش‌های ایرانی را ممنوع کرد. اما در سال ۲۰۱۵، ایران به توافق هسته‌ای با قدرت‌های جهانی دست یافت و تجارت فرش یک بار دیگر مجاز شد. سه سال بعد، در سال ۲۰۱۸، دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا، به طور یکجانبه ایالات متحده را از توافق هسته‌ای خارج کرد.
فائز با اشاره به تجدید تحریم‌ها به آسوشیتدپرس گفت: از زمانی شروع شد که ترامپ آن سند را امضا کرد. او همه چیز را خراب کرد.
عبدالله بهرامی، مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونی‌های تولید کنندگان فرش دستباف ایران نیز علت سقوط این صنعت را تحریم‌های ترامپ دانست. وی ارزش صادرات به آمریکا را قبل از تحریم‌ها سالانه ۸۰ میلیون دلار اعلام کرد. او گفته بود که تمام دنیا ایران را با قالی‌هایش می‌شناختند.
بدتر شدن اوضاع همان چیزی است که فروشندگان فرش به عنوان کاهش ورود گردشگران به کاشان نیز تلقی می‌کنند. روزنامه شرق در سال گذشته نوشته بود که گردشگری پرارزش آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها در ایران تا حد زیادی متوقف شده است. عزت الله ضرغامی، وزیر گردشگری ایران، در آوریل تاکید کرد که ۶ میلیون گردشگر در ۱۲ ماه گذشته از کشور دیدن کرده اند، هرچند که احتمالاً شامل زائران مذهبی و همچنین افغان‌ها و عراقی‌هایی می‌شود که هزینه کمتری دارند.
اما حتی آن دسته از گردشگرانی که حضور پیدا می‌کنند، با چالش سیستم مالی ایران روبرو هستند، جایی که هیچ کارت اعتباری بزرگ بین المللی کار نمی‌کند.
فائز گفت: هفته پیش یک مشتری چینی داشتم. او در تلاش بود تا به نحوی پرداخت را انجام دهد، زیرا عاشق فرش بود و نمی‌خواست آن را رها کند. ما باید به کسانی که می‌توانند پول انتقال دهند و حساب‌های بانکی در خارج از کشور داشته باشند، کمیسیون زیادی بپردازیم. گاهی اوقات آن‌ها سفارشات خود را لغو می‌کنند، زیرا پول نقد کافی همراه خود ندارند.
سقوط ارزش ریال باعث شده بسیاری از ایرانیان نیز نتوانند فرش دستباف را خریداری کنند. دستمزد‌ها در این صنعت پایین است و همین امر منجر به افزایش تعداد مهاجران افغان در کارگاه‌های اطراف کاشان می‌شود.
جواد آمرزش، یکی از معدود طراحان قدیمی کاشان گفت سفارشات او از ۱۰ سفارش در سال به تنها دو نفر کاهش یافته است. او کارکنان خود را اخراج کرده و اکنون به تنهایی در فضایی تنگ کار می‌کند.
وی گفت: تورم هر ساعت افزایش می‌یابد. مردم بار‌ها از تورم ضربه خوردند. من در یک کارگاه بزرگ چهار تا پنج دستیار داشتم. او در حالی که به تنهایی در کارگاهش خنده‌ای تلخ کرد، افزود: ما منزوی شده‌ایم.
ثبت دیدگاه